Truy xuất và xác thực nguồn gốc địa lý của sản phẩm hiện nay đóng vai trò quan trọng trong việc kiểm soát sản phẩm hàng giả, hàng nhái, kém chất lượng và bảo vệ quyền lợi người tiêu dùng. Việc truy xuất nguồn gốc yêu cầu phải chính xác, nhanh chóng và điều này cần thiết cho cả bên sản xuất hàng hóa và bên tiêu thụ sản phẩm.

Đối với các nông sản chất lượng sản phẩm được thể hiện rõ rệt qua sự biến đổi thành phần hóa học nên các thông tin dựa trên cơ sở dữ liệu lớn từ kết quả phân tích thành phần hóa học của mẫu hoặc tín hiệu phân tích kết hợp với mô hình thống kê đa biến vẫn thường được sử dụng để xác thực nguồn gốc địa lý của sản phẩm. Tuy nhiên, các thực xác thực này khá tốn kém. Vì vậy, kỹ thuật phân tích đồng vị bền (δ2H và δ18O) được xem là 1 trong những phương pháp xác thực nguồn gốc nông sản hiện đại có khả năng ứng dụng thực tiễn cao với chi phí thấp nhờ kết hợp với đường nước khí tượng toàn cầu và không phải xây dựng ngân hàng dữ liệu. Luận án của NCS Hà Lan Anh đã xây dựng được quy trình xác định giá trị thành phần đồng vị δ2H và δ18O trong nước chiết hoa quả bằng phổ kế laser tỷ lệ đồng vị và ứng dụng để truy xuất nguồn gốc của một số nông sản nhập khẩu từ các quốc gia khác nhau và nông sản của Việt Nam được trồng ở 2 vùng địa lý khác nhau (Đà Lạt, Mộc Châu). Kết quả nghiên cứu của đề tài có đóng góp cao về mặt khoa học, thự tiễn và tính mới. Một số giá trị khoa học của luận án như sau:

– Đề tài luận án đã thiết lập được quy trình chiết bốc hơi – đông lạnh để thu được dịch chiết hoa quả phục vụ phân tích thành phần đồng vị bền trong hoa quả và nông sản;

– Xây dựng quy trình phân tích đồng vị bền (δ2H và δ18O) của nước chiết hoa quả trên hệ phổ kế đồng vị laser, áp dụng quy trình phân tích cho các mẫu táo và dâu tây. Dựa vào kết quả phân tích để xác định nguồn gốc địa lý của các nông sản nêu trên;

– Xây dựng mối tương quan và đường nước bay hơi đặc trưng cho mẫu ở mỗi vùng địa lý khác nhau.

Ngoài ra, các kết quả trên đều đã được công bố trên 05 tạp chí quốc gia quốc tế, quốc gia và hội nghi, trong đó có: 2 tập chí quốc tế ISI uy tín (Q1, Q2 và có chỉ số IF cao), 02 bài trên tạp chí Khoa học và Công nghệ và 01 bài đăng trên kỷ yếu hội nghị Khoa học toàn quốc. Với những công bố nêu trên đã minh chứng cho cơ sở khoa học, độ tin cậy và chất lượng của luận án.

– Ha Lan Anh, Dang Duc Nhan, Tran Minh Quynh. Stable isotope signatures of deuterium, oxygen 18, and carbon 13 (δ2H, δ18O, δ13C) in imported apples available in the markets of Vietnam. Food Chemistry: X, Volum 17,100576 (2023). https://doi.org/10.1016/j.fochx.2023.100576.

– Ha Lan Anh, Dang Duc Nhan, Russell Frew, Tran Minh Quynh. Application of stable isotope technique to authenticate the geographical origin of imported apple products. Journal of Radioanalytical and Nuclear Chemistry 331, 3613-3621 (2022)  https://doi.org/10.1007/s10967-022-08450-7.

– Hà Lan Anh, Đặng Đức Nhận, Trần Minh Quỳnh, Vũ Thị Hiên. Phân tích sự khác biệt thành phần đồng vị bền δ2H và δ18O trong mẫu nước chiết từ quả dâu tây ở Đà Lạt và Mộc Châu. Tạp chí Khoa học & Công nghệ Việt Nam. T 64(8) (Tháng 8.2022).  DOI: 10.31276/VJST.64(8).01-05.

– Hà Lan Anh, Đặng Đức Nhận, Nguyễn Thị Tươi, Mai Đình Kiên, Võ Thị Anh. Nghiên cứu phương pháp phân tích đồng vị bền trong nước quả táo sử dụng hệ phân tích phổ kế laser để hỗ trợ xác thực nguồn gốc địa lý của sản phẩm. Tạp chí khoa học và công nghệ Việt Nam. T. 63 S. 3 (2020): Tập 62 – Số 3 – Tháng 3 năm 2020.

– Hà Lan Anh, Đặng Đức Nhận, Trần Minh Quỳnh, Russell Frew. Nghiên cứu ứng dụng kỹ thuật đồng vị bền để xác thực nguồn gốc địa lý của sản phẩm táo Mỹ và táo Úc nhập khẩu. Hội nghị Khoa học và Công nghệ hạt nhân toàn quốc lần thứ 14, Đà Lạt, 9-10/12/2021.

TS. Đặng Đức Nhận – đại diện tập thể người hướng dẫn khoa học đã có nhận xét sâu sắc, mô tả những khó khăn và nỗ lực mà nghiên cứu sinh đã vượt qua để hoàn thành xuất sắc luận án. Nghiên cứu sinh cùng với nhóm nghiên cứu của mình đã công bố nhiều công trình trên các tạp chí quốc tế (Q1 và Q2) và tạp chí uy tín trong nước. Luận án là một công trình tài liệu tham khảo có giá trị dành cho thế hệ nghiên cứu kế cận và mở ra một hướng nghiên cứu ứng dụng kỹ thuật hạt nhân trong truy xuất nguồn gốc địa lý của nông sản.

Sau khi nghe NCS trình bày tóm tắt luận án và trả lời các câu hỏi phản biện của các thành viên Hội đồng và khách mời tham dự, Hội đồng đánh giá luận án đã họp kín và bỏ phiếu. Với kết quả bỏ phiếu 100% phiếu tán thành cho nghiên cứu sinh nhận học vị tiến sĩ, PGS.TS.Từ Bình Minh thay mặt Hội đồng chúc mừng NCS Hà Lan Anh đã bảo vệ thành công luận án và chúc mừng TS. Đặng Đức Nhận, PGS.TS. Trần Minh Quỳnh cùng Viện Khoa học và Kỹ thuật hạt nhân đã có thêm một học trò/cán bộ có trình độ tiến sĩ.

PGS.TS. Trịnh Anh Đức chúc mừng NCS Hà Lan Anh

PGS. TS. Trịnh Anh Đức đại diện cơ sở đào tạo chúc mừng NCS Hà Lan Anh đã bảo vệ thành công luận án tiến sĩ cấp Viện và chúc mừng tập thể người hướng dẫn khoa học – TS. Đặng Đức Nhận, PGS.TS. Trần Minh Quỳnh đã hoàn thành nhiệm vụ đào tạo thế hệ trẻ đóng góp vào nguồn nhân lực trình độ cao, các thầy đóng vai trò rất quan trọng, yếu tố quyết định đến sự thành công và chất lượng chuyên môn luận án của NCS Hà Lan Anh. PGS. TS. Trịnh Anh Đức cũng đánh giá cao những kết quả đạt được của luận án tiến sĩ và gửi lời cảm ơn đến Lãnh đạo Viện Khoa học và Kỹ thuật hạt nhân đã luôn hỗ trợ cơ sở vật chất và nguồn lực cho nghiên cứu sinh.

PGS.TS. Phạm Đức Khuê chúc mừng NCS Hà Lan Anh

Phát biểu tại buổi Lễ PGS.TS. Phạm Đức Khuê đã gửi lời cảm ơn tới tập thể cán bộ hướng dẫn đã luôn sát sao và đồng hành cùng nghiên cứu sinh trong thời gian qua, thành quả ngày hôm nay nghiên cứu sinh nhận được không chỉ đánh dấu và ghi nhận những nỗ lực, sự kiên trì còn có sự hướng dẫn của tập thể hướng dẫn. Bên cạnh đấy, ông gửi lời chúc mừng tới gia đình và NCS Hà Lan Anh đã bảo vệ thành công luận án tiến sĩ, ông cũng cho biết NCS Hà Lan Anh là một cán bộ trẻ đam mê khoa học, chịu khó tìm những hướng nghiên cứu mới có tính đột phá.

NCS  Hà Lan Anh cùng các thành viên Hội đồng

Trong niềm vui và xúc động, NCS Hà Lan Anh trân trọng cảm ơn các thành viên của Hội đồng đã góp ý sâu sắc và nghiên cứu sinh sẽ nghiêm túc tiếp thu chỉnh sửa và hoàn thiện luận án tiến sĩ theo những ý kiến của các thành viên Hội đồng.  Nghiên cứu sinh gửi lời cảm ơn và tri ân tới TS. Đặng Đức Nhận và PGS.TS. Trần Minh Quỳnh – các thầy là người truyền cảm hứng đam mê khoa học luôn bên cạnh hướng dẫn cho nghiên cứu sinh. Ngoài ra, nghiên cứu sinh cũng gửi lời cảm ơn tới Lãnh đạo Viện Khoa học và Kỹ thuật hạt nhân, Lãnh đạo Viện Năng lượng nguyên tử Việt Nam, Trung tâm Đào tạo hạt nhân, Quỹ đổi mới sáng tạo của Vingroup, đồng nghiệp, bạn bè và đặc biệt là gia đình – nơi luôn là hậu phương, nguồn động viên và luôn đồng hành, ủng hộ trong học tập cũng như trong cuộc sống để nghiên cứu sinh bảo vệ thành công luận án tiến sĩ.

NCS Hà Lan Anh tri ân tập thể người hướng dẫn khoa học