GS Yutaka Tateda – Đại học Fukushima, Nhật Bản thăm và làm việc trong lĩnh vực phân tích đồng vị phục vụ an toàn thực phẩm

11/08/2025

Từ ngày 4 đến 8 tháng 8 năm 2025, Viện Khoa học và Kỹ thuật hạt nhân (KH&KTHN) đã đón tiếp Giáo sư Yutaka Tateda đến làm việc trao đổi chuyên môn trong khuôn khổ chương trình hợp tác nghiên cứu giữa Viện KH&KTHN với Đại học Kanazawa, đại học Fukushima (Nhật Bản).

Giáo sư Yutaka Tateda là chuyên gia hàng đầu Nhật Bản nghiên cứu về lĩnh vực khoa học môi trưởng biển, sinh thái học phóng xạ và sinh thái biển. Những công trình công bố gần đây của Giáo sư liên quan đến hành vi sinh thái phóng xạ của ¹³⁷Cs trong vùng biển ven bờ phía Nam ngoài khơi Fukushima và tình trạng vận chuyển đồng vị phóng xạ ¹³⁷Cs trong động vật phù du và cá nước mặt ngoài khơi Fukushima giai đoạn 2018-2021.

Chuyến công tác của Giáo sư Tateda nằm trong chương trình tăng cường hợp tác quốc tế về an toàn thực phẩm và truy xuất nguồn gốc hải sản bằng kỹ thuật hạt nhân thuộc các dự án KINET, ERAN, Sumitomo. Mục tiêu trọng tâm của đợt làm việc là hướng dẫn quy trình phân tích mẫu cá thu thập từ các dự án hợp tác để đánh giá các chỉ tiêu liên quan đến nguyên tố kim loại nặng, đồng vị bền, đồng vị phóng xạ ¹³⁷Cs.

Trong thời gian làm việc tại Viện KH&KTHN, sáng ngày 4/8/2025 Giáo sư Tateda đã được TS. Nguyễn Hữu Quyết thay mặt Viện KH&KTHN cùng một số cán bộ chuyên môn tiếp đón, trao đổi công việc cũng như định hướng nghiên cứu của đơn vị. Sau đó Giáo sư làm việc trực tiếp với cán bộ nghiên cứu của Phòng Thí nghiệm Thủy văn Đồng vị và Trung tâm Quan trắc Phóng xạ và Đánh giá Tác động Môi trường triển khai các nội dung chuyên sâu:

- Hướng dẫn quy trình xử lý mẫu cá bằng phương pháp phân hủy acid và xử lý kết tủa bằng AMP để đo đồng vị phóng xạ ¹³⁷Cs sử dụng hệ phổ kế gamma. Hướng dẫn chương trình mô phỏng, đo mẫu trên phổ kế gamma.

- Thảo luận ứng dụng phân tích tỷ số đồng vị bền của Cacbon/Ni tơ, xác định hàm lượng đồng vị Cs bền, kim loại nặng trong mẫu cá sử dụng khối phổ kế tỷ số đồng vị EA-IRMS và máy quang phổ plasma cảm ứng ghép nối khối phổ ICP-MS.

- Phối hợp rà soát dữ liệu, thảo luận về kế hoạch xử lý kết quả nghiên cứu và triển khai bảng hỏi Likert phục vụ nghiên cứu xã hội học liên quan đến nhận thức về an toàn thực phẩm tại Việt Nam và Nhật Bản.

Sau một tuần làm việc tại Viện KH&KTHN, chuyến làm việc của Giáo sư Tateda không chỉ góp phần thúc đẩy tiến độ các dự án hợp tác giữa hai bên mà còn đóng vai trò quan trọng nâng cao năng lực nghiên cứu, chuyển giao công nghệ cho đội ngũ cán bộ của Viện KH&KTHN đồng thời mở rộng kết nối học thuật giữa các cơ sở khoa học của Việt Nam và Nhật Bản. Đây là bước tiến quan trọng nhằm thúc đẩy ứng dụng các kỹ thuật hạt nhân tiên tiến vào lĩnh vực an toàn thực phẩm bảo vệ sức khỏe cộng đồng.

Một số hình ảnh của Giáo sư Tateda và các cán bộ nghiên cứu thuộc Viện KH&KTHN: